Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου 2015

Whiplash / Χωρίς μέτρο (2014)

 Δεν έχει σημασία το αν μια ταινία για έναν ντράμερ σου κινεί το ενδιαφέρον, ούτε αν σου αρέσει ή όχι η τζαζ. Στο «Whiplash» του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Damien Chazelle, μέσα από τον παθιασμένα άγριο ήχο των ντραμς αναδύεται μια εξίσου ξέχειλη από πάθος κι ένταση κινηματογραφική δύναμη, ικανή να πείσει και τους πιο επιφυλακτικούς πως αυτή η κινηματογραφική εμπειρία τους αφορά απόλυτα. Γιατί η μουσική βρίσκεται εκεί απλώς ως μοχλός, ως το εργαλείο του Damien Chazelle με το οποίο κρατά τις αισθήσεις τεταμένες και δημιουργεί ένα οπτικοακουστικό αποτέλεσμα που σφύζει από ενέργεια. Ο αληθινός λόγος όμως που η ταινία σε κοιτάζει απευθείας στα μάτια και μπαίνει κάτω απ’ το δέρμα σου –χωρίς πρόθεση να φύγει γρήγορα- βρίσκεται αλλού.

Βρίσκεται στα λόγια που εκσφενδονίζονται σαν μαχαίρια και στον ψυχολογικό τους αντίκτυπο που σχεδόν ποτέ δεν εκφράζεται άμεσα -ίσως μόνο μέσα από τη μουσική. Βρίσκεται στα βλέμματα που ανταλλάσσονται χωρίς να χρειάζεται να συνοδεύονται από λέξεις. Βρίσκεται στη διαχρονική θεματική της σχέσης δασκάλου-μαθητή, που εδώ διαγράφεται μέσα από καθηλωτικά απρόσμενες διαδρομές, με τα θεμέλια της έννοιας του σεβασμού να τραντάζονται από αμφότερες τις πλευρές. Δεν χρειάζεται κάτι περισσότερο από τον εξαιρετικό ανερχόμενο Miles Teller απέναντι στον αριστουργηματικό J.K. Simmons (που είναι υποψήφιος για Όσκαρ για πρώτη φορά στη ζωή του και ταυτόχρονα το αδιαφιλονίκητο φαβορί) για να δημιουργηθεί μια ανεπανάληπτη, εκρηκτική αλληλεπίδραση χαρακτήρων, που δεν σε αφήνει να ξεκολλήσεις τα μάτια σου από την οθόνη. Τα όρια του σωστού και του λάθους διαταράσσονται και, ίσως, αμφισβητούνται, αλλά τελικά δεν έχει καν σημασία αν επικροτούμε ή όχι τις μεθόδους του καθηγητή Terrence Fletcher. Γιατί ο αξέχαστος χαρακτήρας του 60χρονου Simmons αναδεικνύεται σε πραγματικό σύμβολο των προσωπικών μας ορίων και το βλέμμα του στα -συγκλονιστικά- τελευταία πλάνα σε λυτρωτική υπενθύμιση των στόχων και της δύναμης της θέλησής μας. Και, τελικά, το φιλμ του Chazelle μας ταρακουνάει, μας χαστουκίζει αναζωογονητικά και μας φωνάζει κατάμουτρα: «μην τα παρατάς!»

Βαθμολογία: 4/5

2 σχόλια:

  1. Η ταινία τα σπάει!!! Τι έννταση, τι πάθος, τι εκρηκτικοί διάλογοι, τι σπιρτόζικη σκηνοθεσία!
    Ίσως ο πιο αξιομνημόνευτος β' αντρικός ρόλος τα τελευταία πολλά χρόνια. Συμφωνώ μαζί σου σε όλα.

    4/5: Πολύ καλή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ντάξει ο Simmons θεός, απλά. Δεν νομίζω να έχει υπάρξει άλλη ταινία εδώ και πολύ καιρό που να μου "μιλήσει" τόσο άμεσα και να με επηρεάσει τόσο βαθιά μετά το τέλος της. Αυτό βασίζεται και λίγο σε πιο προσωπικούς λόγους (είχα πραγματικά ανάγκη να ακούσω τον μονόλογο του Simmons στο μπαρ και να δεχτώ το ενθαρρυντικό τελικό βλέμμα του), όμως η δύναμη της ταινίας ξεπερνάει αυτό το υποκειμενικό επίπεδο. (η βαθμολογία μου θα μπορούσε να είναι και ψηλότερη...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή